• Mimari Proje

  Cafer Bozkurt Mimarlık

Haldun Taner Sahnesi Restorasyon ve Yeniden Kullanım Projesi, 1927 yılında İtalyan Mimar Umberto Ferrari tarafından inşa edilen, günümüzde İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı ve İstanbul Şehir Tiyatroları Haldun Taner Sahnesi olarak kullanılan Eski Kadıköy Hal Binası’nı çağdaş bir restorasyon anlayışı ve güncel ihtiyaçlar çerçevesinde, diğer fonksiyonlardan arındırıp tamamen bir tiyatro yapısı olarak yeniden işlevlendirme projesidir. Yeni proje koruma yasalarına uygun bir şekilde, yapının özgün kontur gabarisi ve aynı zamanda arsa sınırı olan zemin kat planı içinde, yapının kalan özgün dış cephe duvarlarını ve çatının özgün geometrisini koruyarak tasarlanmıştır. Yeni sahne ve teknolojisi de bu limitlerin el verdiği ölçüde yapılmıştır.

Yaklaşık 90 yıllık tarihinde sebze-meyve hali, itfaiye garajı, hurda araç deposu, kömür deposu ve belediye müdürlükleri için ofis, konservatuar ve tiyatro salonu olmak üzere pek çok farklı amaç ile kullanılan yapı ayrıca çeşitli zamanlarda uzun süre boş ve bakımsız bırakılmıştır. Bugüne kadar farklı kurumlar tarafından yapılan müdahaleler ne yazık ki bütüncül ve koordineli bir planlama anlayışından çok uzaktır. Hal Binası bu süreçte oldukça yıpranmaya uğrasa da en büyük bozulma 80’li yıllarda meydana gelmiştir. Dalan Dönemi’nde binanın konservatuara çevrilmesi için restorasyon adı altında yapılan kapsamlı değişiklikler yapının plan kurgusuna, çatı şekline, cephe düzenine ve taşıyıcı strüktürüne büyük zarar vermiştir. Daha sonra yine plansız bir şekilde her kullanıcı sadece kendi ihtiyacı çerçevesinde keyfi eklemeler yapmaya devam etmiştir.

286 koltuklu mevcut Haldun Taner Sahnesi, konumu itibari ile Kadıköy’ün gözde ve en yoğun ola­rak kullanılan tiyatro salonlarından biri olsa da, son derece zor ve kısıtlı imkânlar içinde işletilmek­tedir. Özellikle sahne teknolojisi, fuaye alanları, sanatçı odaları ve diğer teknik mekanlar oldukça yetersiz ve eskimiş durumdadır. Yeni projede mümkün olan en iyi imkânlara sahip, İstanbul’un Anadolu Yakası’nda Şehir Tiyatroları için sembol olacak bir sahne sanatları yapısı yaratılması bek­lenmektedir. Seyirci sayısının, fuaye ve sirkülasyon alanlarının, sanatçılar ve idareye ait mekan­ların arttırılması, ayrıca çok daha ileri bir sahne yapısının tesis edilmesi istenmektedir. Çağdaş bir kültür yapısının gerekliliklerini ve yeni ihtiyaç programını, binayı tekrar aşırı derecede doldurmadan ve özgün mekânsal özelliklerini koruyarak sağlamak amacı ile büyük bir alan kap­layan depolar, teknik hacimler ve sanatçı soyunma odaları için yapının altına bir bodrum kat öne­rilmiştir. Bu sayede Yeni Haldun Taner Sahnesi Projesi’nde 460 kişilik bir Ana Tiyatro Salonu, yüksek tavanlı geniş bir fuaye, prova salonları, ofisler ve yeterli sirkülasyon alanı yaratılması mümkün olmuştur. Ayrıca yeni salon için istenen orkestra çukuru, haraketli sahne mekanizması ve alt sahne alanı için de yer sağlanmıştır. Bunlara ek olarak zemin katta 80 kişilik ikinci bir küçük salon daha oluşturularak çocuk tiyatrosu imkânı sağlanmıştır.

Yeni Haldun Taner Sahnesi Projesi; mimari, statik, mekanik ve elektrik projeleri kadar sahne, ışık ve akustik tasarımı gibi özel uzmanlık projelerinin de bütüncül olarak ele alındığı, çok boyutlu bir restorasyon çalışmasıdır. Eski yapının korunması için uygulanacak restorasyon ilkeleri ile modern ekte ortaya konulacak yeniden işlevlendirme yaklaşımının uyumlu bir şekilde bir araya gelmesi projenin en önemli tasarım ilkelerinden birini teşkil etmektedir.