Özellikle havaalanları, sağlık yapıları ve kamusal yapılar gibi yoğun kullanıcı trafiğine sahip mekanlarda ve sirkülasyonun yönetilmesi ve kalabalığın belirli alanlara bölünmesinin sağlanması gibi işlevsel roller oynar. Ayrıca doğru yönlendirmelerle, kullanıcıların hedeflerine daha hızlı ulaşmalarına yardımcı olur.

Bir alanı fiziksel olarak bölmeksizin, bölgeleme yöntemi ile kullanıcıları psikolojik olarak yönlendirebilir ve onları belirli bir yerde kalma ya da belirli bir yere gitmeye teşvik edebiliriz. Bu şekilde kullanıcı trafiğini de belirli bir düzende tutabiliriz. Bölgeleme konusunu daha detaylı bir şekilde ele alarak, tavan tasarımı ve aydınlatma çözümlerinin iç mekanları nasıl radikal bir şekilde dönüştürebileceğini bu blog yazımızda inceleyeceğiz.

İç Mimarlıkta Bölgeleme Yöntemini Anlamak

Bölgeleme, bir mekânı her biri belirli bir amaca hizmet eden ayrı alanlara ayırma uygulamasını ifade eder. Bu teknik, hem konut hem de ticari iç mekânlarda, farklı aktivitelerin farklı ortamlara ihtiyaç duyduğu durumlarda hayati önem taşır. Örneğin, bir evde mutfak, oturma odası ve yemek alanı farklı gereksinimlere sahipken, bir ofiste toplantı odaları ile çalışma ve dinlenme alanlarının özel atmosfere gereksinimi olacaktır.

Fotoğraf: Meadowbank Education Precinct, Sydney / Ürün: durlum S7 Rhombos Genişletilmiş Metal Tavan

Etkili bölgeleme, belirli aktivitelere hizmet eden iyi tanımlanmış alanlar oluşturarak işlevselliği vurgular. Ayrıca, alanın her metrekaresinin bir amaca hizmet etmesini sağlayarak alan kullanımını optimize eder. Bölgeleme, bir mekânın estetik çekiciliğine ve psikolojik rahatlığına katkıda bulunarak daha düzenli ve davetkâr görünmesini sağlar. Bu sayede, vurgulanan alanın işlevi belirginleşir ve bu durum beraberinde bir düzen getirir.

Bölgelemeye Alternatif Bir Yaklaşım: Açık Plan Tasarımı ve Mekanların Bütünsel Deneyimi

"Bölgeleme" yöntemi, belirli alanları tanımlamak ve işlevlerini belirlemek için oldukça kullanışlı bir strateji olsa da, modern tasarım anlayışı olan "Açık Plan" konsepti, mekanları bütünsel olarak ele alır ve hiçbir işlevi öne çıkarmaz. Açık plan tasarımı, belirli alanları tanımlama yaklaşımının aksine, mekanın bir bütün olarak deneyimlenmesini hedefler. Bunu, mekanlar arasında belirgin sınırlar oluşturmadan, sürekli dönüşüme açık bir zemin yaratarak gerçekleştirir.

Bu tasarım yaklaşımı, geniş, esnek ve ferah bir his oluşturur, dinamik bir kullanım ve sürekli hızlı dönüştürülebilen alanlar yaratılabilmesini sağlar. Bu yüzden, açık plan tasarımı, çok fonksiyonlu ve dinamik olan ofisler ve kamusal mekanlar gibi yerlerde tercih edilir. Çeşitli etkinlikler ve işlevler için esnek kullanım gerektiren yapılanmalarda, açık plan tasarımı bunu kolaylaştırır. Öyle ki, bir alana belirli bir zaman diliminde birden çok işlev atanabilir ve bu, mekanın kullanım verimliliğini önemli ölçüde artırabilir.

Buna rağmen bu tür planlarda dahi, değişmez olarak nitelenen giriş, sirkülasyon ve kimi toplantı alanları bölgeleme yöntemini gerektirebilir. Özellikle büyük ölçekli ulaşım, sağlık ve eğitim yapıları gibi projelerde, bölgeleme ile mekan tasarımı hala popüler bir yöntemdir. Yoğun yaya trafiğinin oluştuğu bazı bölümlerde, bölgeleme yöntemi ile kalabalığın düzensizce dağılması engellenebilir. Bu da, özellikle kriz durumlarında ve acil tahliye gerektiren anlarda hayati önem taşır.

Bölgelemede Tavanların Rolü

Tavanlar ve zeminler bölgeleme açısından en önemli iki unsurdur. Farklı tavan tasarımları ve uygulamaları, bir mekân içindeki alanları hem görsel hem de işlevsel açıdan ayırma potansiyeline sahiptir. Tavanlar, mekanı çeşitli bölümlere ayırarak her bir bölgenin amacını ve atmosferini belirlemede önemli bir rol oynar. Bu nedenle, tavanların tasarım ve uygulama sürecinde dikkatli bir şekilde göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Çeşitli tavan tasarımlarının ve uygulamalarının kullanılması, mekanın genel görünümünü ve hissini büyük ölçüde etkileyebilir ve kullanıcılara daha zengin bir deneyim sunabilir. Tavanların önemini anlamak ve onları etkili bir şekilde kullanmak, iç mimarların mekanları dönüştürme ve kullanıcı deneyimini geliştirme yeteneklerini büyük ölçüde artırabilir.

1. Asma Tavanlar ve Kaset Tavanlar: Bu tür tavanlar, yemek alanları, toplantı odaları veya ticari alanlar gibi belirli bölgelerde bir samimiyet duygusu yaratabilir. Örneğin, bir şirketin lobi veya bekleme alanında asma tavan kullanımı, bu alanın diğerlerinden farklı ve daha özel bir atmosfer sunmasına yardımcı olabilir. Bazı bölümlerde alçaltılmış tavan yüksekliği, alanı çevredekilerden farklı hissettiren ince bir ayrım sağlar.

2. Açık Tavanlar: Endüstriyel veya modern mekanlarda olduğu gibi, ticari alanlarda da açık tavanlar kullanılabilir. Özellikle loft tarzı ofislerde veya sanat galerilerinde, açık tavanlar sayesinde daha geniş ve ferah bir atmosfer yaratılabilir. Tavanın ham ve şeffaf görünümü, fiziksel bariyerlere ihtiyaç duymadan mekanın karakterini belirlemeye ve kimliğini tanımlamaya yarar. Genişletilmiş metal tavanların geçirgen yapısı sayesinde açık tavan görünümünü korurken, akustik yalıtımı da mükemmel şekilde sağlayabilirsiniz.

3. Akustik Tavanlar: Gürültü kontrolünün önemli olduğu yerlerde, örneğin açık ofisler veya ev sinemalarında, akustik tavan panelleri hem sessiz alanlar oluşturur hem de mekanı görsel ve işlevsel olarak vurgular. Bu paneller, sesi emerek hem alanın işlevselliğini artırır hem de görsel kimliğine katkıda bulunur. Ticari alanlar, hastaneler, ulaşım yapıları, ofisler ya da kamu yapıları gibi mekanlarda, akustik tavan panelleri hem ses yalıtımını sağlar hem de atmosferini iyileştirir. Bu paneller, çalışanların birbirlerini rahatsız etmeden etkin bir şekilde iletişim kurmalarını sağlar ve aynı zamanda mekanın profesyonel görünümünü artırır.

Aydınlatmanın Bölgelemedeki Etkisi

Aydınlatma, bir mekânın havasını ve işlevselliğini dönüştürebilen güçlü bir araçtır. Doğru aydınlatma tasarımı, alanları belirginleştirebilir, özellikleri vurgulayabilir ve her bölgenin amaçlarına uygun bir ambiyans yaratabilir.

1. Katmanlı Aydınlatma: Genel, görev ve vurgu aydınlatmasının kombinasyonundan oluşan bir aydınlatma planı, tek bir mekanda farklı bölgeler oluşturabilir. Örneğin, bir mutfakta genel aydınlatma, genel ışığı sağlarken; görev aydınlatması, çalışma alanlarına odaklanır. Vurgu aydınlatması ise, mimari öğeleri veya dekorasyonu ön plana çıkarmanızı sağlar. Örneğin, bir ofis ortamında genel aydınlatma genel çalışma alanını aydınlatır; görev aydınlatması belirli çalışma istasyonlarına veya toplantı alanlarına odaklanır; ve vurgu aydınlatması, mimari özellikler veya sanat eserleri gibi dekoratif özellikleri vurgular.

2. Sarkıt Aydınlatmalar ve Avizeler: Bu armatürler, yemek masaları veya oturma alanları gibi belirli bölgelere dikkat çekerek bir odak noktası olarak hizmet eder. Sarkıtların veya avizelerin tasarımı ve yerleştirilmesi, bu alanları mekanın geri kalanından görsel olarak ayırabilir. Örneğin, konferans odaları veya lobi alanları gibi ticari mekanlarda, sarkıt lambalar veya avizeler, bu alanları belirginleştirebilir ve mekanın diğer kısımlarından görsel olarak ayırabilir. Bu armatürlerin tasarımı ve konumu, odak noktasını belirler ve bu bölgelerin önemini vurgular.

3. Sıvaaltı Armatürler: Gömme aydınlatmalar, temiz ve modern bir görünüm sağlar. Tavanları belirginleştirmek için stratejik olarak konumlandırılabilirler. Bu tür aydınlatmalar, oturma odaları, koridorlar ve banyolar gibi zarif ve göze çarpmayan bir aydınlatma çözümüne ihtiyaç duyulan yerlerde iyi performans gösterir. Ayrıca, toplantı odaları, ofisler ve lobi alanları gibi ticari mekanlarda da etkili olabilirler. Stratejik konumlandırma, çalışma alanlarını vurgular ve genel atmosferi geliştirir.

4. Akıllı Aydınlatma Sistemleri: Gelişmiş aydınlatma teknolojisi, dinamik bölgelemeyi sağlar; ışığın yoğunluğu, rengi ve hatta yönü, farklı aktiviteler için ayarlanabilir. Akıllı sistemler, birkaç ayarla tek bir alanı, parlak ve enerjik bir çalışma alanından sıcak ve rahatlatıcı bir sığınağa dönüştürebilir. Örneğin, bir ofis ortamında, bu teknoloji toplantı odalarını belirginleştirebilir, çalışma alanlarını daha aydınlık ve enerjik hale getirebilir veya dinlenme alanlarını daha sıcak ve huzurlu bir atmosfere dönüştürebilir.

Durlum Projelerinden Tavan Tasarımı ile Bölgeleme Örnekleri

CHANGI Havaalanı T2 - Singapur 

Singapur'un ödüllü Changi Havalimanı, dört etkileyici terminali ile yolcuları ve ziyaretçileri büyüler. RSP Singapore ve BOIFFILS Mimarlık Ofisi tarafından tasarlanan proje, dünyanın en çok ziyaret edilen havalimanlarından biridir. Skytrax Enstitüsü tarafından 2023 yılında bir kez daha dünyanın en iyi havalimanı seçilen Changi, Terminal 2'nin yenileme sürecinde Durlum'un tavan çözümlerini kullanmıştır. Giden Yolcu bölümünde, kolonların etrafına simetrik şekilde yerleştirilen ve metalik toz boya ile kaplanan kavisli alüminyum tavan panelleri, dinamik bir atmosfer oluşturur.

Gelen Yolcu binasında bulunan metal tavan panelleri, on farklı özel desen ile perfore edilmiştir. Bu farklı çaptaki perforasyonun oluşturduğu kompozisyon, bulut öbeklerini andıran hafif ve havadar bir tavan deseni oluşturur. Bu düzenleme, farklı alanların kullanıcılarının ruhsal durumunu yansıtan ve düzenleyen, aynı zamanda işlevsel bir ayrıştırma yapan bir çalışmadır.

SYNCHRON Sahnesi - Viyana, Avusturya

Schneider und Schumacher Mimarlık Ofisi tarafından yeniden tasarlanan Viyana'daki Synchron Stage binası, iç mekan tasarımı ile bir sahnenin ve kulisin ışıltısını yansıtır. 1941 yılında inşa edilmiş olan bu salon, uluslararası filmler için müzik üretimi yapabilen iki adet kayıt stüdyosuna ev sahipliği yapmaktadır. Mimarların, fuaye ve koridorlarda tercih ettikleri durlum tavan elemanları, iç mekanın zamansız ve kaliteli bir tasarıma kavuşmasını sağlamıştır.

Synchron Stage'in fuayesi, geniş ve aydınlık bir atmosfere sahiptir. 72 adet ayna yüzeyli tavan elemanı kullanılarak ziyaretçilerin her birinin sahne ışıltısını hissedecekleri bir ambiyans yaratılmıştır. Özel olarak tasarlanmış bu aynalar, siyah tavanın altında hafif bir his yaratırken, aynı zamanda akustiği iyileştirir.

Koridorlar ise buna zıt olarak, durlum STAR lineer alüminyum tavanların, temiz ve doğrusal çizgileri ile belirginleşmiştir. Proje, işleve göre farklı tavan elemanlarının kullanımı açısından başarılı bir iç mimari bölgeleme örneğidir.

VANHOUT.PRO Ofisi - Wuustwezel, Belçika 

LV Mimarlık ve L1 İç Mimarlık ofislerinin, Belçika'nın Turnhout şehrindeki iç mimarlık firması Vanhout.pro için tasarladığı bu modern ve enerji verimli bina kompleksi, düz çizgiler, büyük pencereler ve açık plan düzeni ile tanımlanır. Durlum'un tavanları ve entegre LED aydınlatma çözümleri, projenin konseptini tamamlar.

Durlum'un TOMEO®-R yuvarlak tavan ve aydınlatma elemanları, şirketin genel merkezinin toplantı odalarında ve kafeteryasında konsepte uygun olarak işlevsel bir bölgeleme yapılmasını en iyi şekilde sağlar. TOMEO®-R akustik tavan elemanları, sadece 60 mm yüksekliğinde ve toz boya ile beyaza boyanmış olan LUMEO®-R LED aydınlatmalı yüzeylere mükemmel bir tamamlayıcıdır. Perfore edilmiş tavan elemanlarına eklenen akustik keçe, bu odaların gürültü seviyesini düşürür.

Çalışma alanlarının üzerinde kullanılan POLYLAM® lineer açık hücreli tavanlar, hoş bir atmosfer oluştururken, akustiği iyileştirerek çalışma veriminin artırır. Aynı zamanda işlevsel bir bölgeleme yapılmasını sağlar.

Termal aktivasyonlu beton tavanın görünümünün korunması ve iş yerleri için akustik ve görsel çerçeve koşullarının sağlanması açısından önemlidir. Durlum'un akıllı tavan-ışık kombinasyonu, bu özellikleri ısıtma ve soğutma kapasitesini etkilemeden sağlar.

GERNGROSS Alışveriş Merkezi - Viyana, Avusturya

LOVE Mimarlık ve Şehir Planlama Ofisi tarafından yenilenen Avusturya'nın Viyana kentindeki Gerngross alışveriş merkezi, ilk kez 1879 yılında inşa edilmiştir. Yapı, o tarihten bu yana birkaç kez kapsamlı yenileme süreçlerinden geçmiştir.

durlum’un yuvarlak boşlukları ile dikkat çeken dinamik metal tavan tasarımı LOOP, projede danışma masaları ve yürüyüş yollarının sağında ve solundaki çeşitli mağazaların satış alanlarının vurgulanmasında etkin bir rol oynamıştır. LOOP'un karakteristik yuvarlaklıkları, satılan ürünleri aydınlatmak için kullanılan değişken parlak spot ışıklarının eşit dağılımını sağlamak için ideal bir yüzey oluşturmuştur.

Bölgelemenin Mekanları Dönüştürme Gücü

İç mimarlıkta bölgeleme, mekanların formunu ve işlevselliğini geliştiren güçlü bir stratejidir. Bu ilkeleri anlamak ve yenilikçi çözümler sunmak, yaratıcı iç mimari uygulamalar yapmamızı sağlar. Tavan ve aydınlatma entegrasyonunun mükemmelleştirilmesi, sadece görsel çekiciliği artırmakla kalmaz, aynı zamanda son kullanıcıların ihtiyaçlarına uygun işlevsel ve ilham verici mekanlar oluşturur.

Bölgeleme, kullanıcı deneyimini ve mekanın estetiğini geliştirebilir. İyi bir bölgeleme uygulaması, mekanları uyumlu, verimli ve ilham verici hale getirerek, iç mekanların yaşanabilir, keyifli ve rahat olmasını sağlar.

Bölgelemenin potansiyelini benimsemek, mekanları sıradanlıktan çıkararak cazibe merkezi yapar. Bu, iç mimarlıkta yaratıcılığın ve yenilikçiliğin gücünü gösterir. Bu nedenle, bölgelemenin sanatını doğru yerde ve doğru şekilde uygulamak, özgün ve göz alıcı mekanlar yaratmamızı mümkün kılacaktır.

______________

Kapak Fotoğrafı: Restaurant George, Zürih / Ürün: Loop Metal Tavan, S4 tavan sistemi, LED aydınlatma