Hangi Metal Kaplama Malzemesi Projeniz İçin Daha Uygun?
Metal kaplama uygulamaları duvar yüzeyiyle arasında hava yastığı bırakacak şekilde duvara bir konstrüksiyon sistemi aracılığıyla tespit edilir. Harç kullanılmaz. Kullanılan kaplama malzemeleri birbiriyle geçmeli olarak birleştirilir, böylece içeriye su girişi engellenmiş olur.
The Guggenheim Museum Bilbao, Spain
Dış cephe kaplamaları arasında sıklıkla tercih edilen metaller su hasarına, korozyona, rüzgar yüklerine, güneş ışığına dayanıklıdır. Uzun kullanım ömürleri sayesinde maliyet açısından avantaj sağlarlar. Ancak bu uzun süreli kullanımda bakım gereklidir. Çünkü metal paslanmaya başlarsa dayanıklılıktan söz edilemez. Diğer bir mali avantaj montaj kolaylığıdır. Bu sayede hız kazanılır ve işçilik maliyeti azaltılır. Metal kaplama hakkında merak edilen sorulardan bazıları yangın dayanımı ve yalıtım üzerinedir. Yangına karşı koruma için yanmaz metal seçenekleri bulunur. Metal kaplamalar ince olduklarından yalıtım anlamında katkı sağlamazlar. Metal kaplamanın modern binalarda kullanım artışının sebebi ise özgün tasarıma izin vermesidir; eğriler, kıvrımlar, karmaşık formlarda kullanım kolaylığı sağlar. Birçok boyut ve tarzda seçenekleri mevcuttur.
Dongdaemun Design Plaza (DDP), Seoul, South Korea
Metal kaplamayla bina cephesinin korunması sağlanırken aynı zamanda dikkat çekici bir dış cephe elde edilir. Cephedeki metal, binanın genel görünümünü değiştirir, değer ve anlam katar. Mimarın istediği farklı anlamları yansıtmaya yardımcı olacak farklı metal malzemeler bulunmaktadır. Anlam kaygısı dışında ekonomik olması, çevre, iklim ve yapı strüktürü seçilecek metal malzemenin öncü nedenlerindendir. Metal kaplamada seçenekler şunlardır: Çelik, Çinko, Alüminyum, Titanyum, Bakır, Pirinç.
ÇELİK KAPLAMA
En uygun fiyatlı kaplama çeşidi olan çeliğin 2 farklı kaplama çeşidi bulunmaktadır. Bunlar ince çelik katmanlarından oluşan “Kompozit Paslanmaz Çelik” ve çeliğin paslanmasını önlemek için çinko oksit tabakasıyla kaplanmış “Galvanizli Çelik”tir. Çelik kaplamanın dayanıklılığı diğer metaller kadar fazla değildir. Metal kaplamaların yalıtımda katkı sağlamadıkları biliniyor olsa da çeliğin arkasına yalıtım getirilebilir.
Art Gallery of Alberta, Kanada
ÇİNKO KAPLAMA
Pas ve korozyondan etkilenmediği için dayanıklı bir metal kaplama çeşididir. Çinko tamamen geri dönüştürülebilir bir malzemedir. 5 ile 90 derece arası eğimlerde performansını en iyi şekilde gösterebildiğinden sıklıkla çatı kaplamalarında görülür. Ultraviyole ışınlarına karşı dirençlidir. Kolay şekillendirilebilen bir malzeme olan çinko, çatı kaplamalarındaki zorlu ve karmaşık detaylarda iyi bir çözüm yoludur. Ayrıca binaya estetik olarak katkı sağlamasıyla popülerliği artmakta olan bir malzemedir. Çinko çizildiğinde kendi kendini iyileştirebilir, patine etme sürecini uygular. Patine etme metalin atmosferik elementlere maruz kalarak yüzeyinde kaplama oluşturmasıdır.
Abdoun Fashion Atrium, Amman, Jordan
ALÜMİNYUM KAPLAMA
Paslanmaya karşı ekstra bir koruma gerektirmeyen alüminyum kaplama kendi yapısı gereği dirençlidir. Uzun süre dayanıklı ve çeliğe göre hafiftir. Binalarda termal bir deri görevi görerek enerji verimliliğine katkı sağlar. LEED, BREAM ve DGNB gibi sürdürülebilir bina sertifikaları almaya yardımcı olur. Kullanım sıklığının fazla olmasının bir diğer nedeni de geri dönüştürülebilir bir malzeme olmasıdır. Yanmaz yapı malzemeleri sınıfındandır.
Essex Crossing, New York, USA
TİTANYUM KAPLAMA
Yüksek mukavemete sahip gümüşi renkte bir metaldir ve metalin en yüksek güç/ ağırlık oranına sahiptir. Çelik ve alüminyum kaplamadan daha pahalıdır. Bunun sebebi çok yüksek bir erime noktasına sahip olması ve malzemeyi işleyebilmek için daha fazla zaman, enerji ve emek harcanmasıdır. Titanyum kirliliğe, çevresel faktörlere diğer metallerden daha dayanıklıdır. Oksitlendiğinde ortaya çıkan tabaka alttaki titanyumu korur. Korozyona olan direnci sayesinde uzun kullanım ömrü sağlar. Bu özelliği kıyı, kent, endüstri bölgesi fark etmeksizin kullanım imkanı verir.
The Guggenheim Museum Bilbao, Spain
BAKIR KAPLAMA
Dışarıdan bakıldığında albenisi olan bu kaplama türü oksitlenmeye bağlı olarak ilk uygulandığında parlak altın, bronz renkte görünse de ilerleyen yıllarda belirli olmayan bölgelerde lekelenme yoluyla rengi ayırt edici bir şekilde yeşile dönüşecektir. Yüksek dirençli, dayanıklı bir malzemedir. Çatıya belirgin bir görünüm kazandırdığı için Avrupa’daki kiliselerde tipik bir kullanımı mevcuttur. On yıllarca yıldan fazla değiştirilmeden kullanılabilir, uzun ömürlüdür. Ancak en pahalı çatı kaplamalarından biridir.
Columbus Museum of Art DesignGroup, Ohio, USA
PİRİNÇ KAPLAMA
Dövülüp şekillendirilebilir bir metal kaplama malzemesidir. Bu da metal levha işlerine uygun olduğu anlamına gelir. Bakır kaplamadaki gibi bir renk değişimi pirinç kaplamada da bulunur. Oksitlenme sebebiyle rengi altın- kahverengiye dönüşür. Altına benzemesinden dolayı dekoratif amaçlı kullanımıyla popülerdir. Pirinç metali çinko ve bakırın karışımından oluşur. Bu karışım pirinç kaplamayı daha dayanıklı bir hale getirir. Karışımdaki çinko miktarı arttırılırsa malzemenin mukavemeti de artar. Tabii bu da malzemenin rengini etkiler.
Transfer Centre for Adaptronics (Fraunhofer Institute), Darmstadt, Germany
--
Kaynakça:
https://en.wikipedia.org/wiki/Patina
https://www.self-build.co.uk/metal-cladding-options-explained/
https://hipages.com.au/article/copper_building_material
https://www.ambico.com/brass-bronze-clad-doors/
https://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Titanium+Cladding
https://valcan.co.uk/technical-centre/aluminium-composite-panels/
https://divisare.com/projects/328000-zaha-hadid-architects-julien-lanoo-dongdaemun-design-plaza
--
Elif DEMİRCİ
Kocaeli Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık bölümü öğrencisi olan Elif Demirci için mimarlık alanında olup biten bütün tüm işleri, malzemeleri, projeleri incelemek ve karşı tarafa yazı yoluyla anlatmak büyük bir tutku. İnsanlara araştırdıklarını, öğrendiklerini aktarabilmek için çok okuyan ve yazan Demirc'nin hedefi, mezuniyetinin ardından editörlük alanında ilerleyerek bu alanda kariyer yapmak.