Tuğla Nedir?
Tuğla, kil veya toprak gibi doğal malzemelerin su ile karıştırılıp hamur haline getirildikten sonra şekillendirilip yüksek sıcaklıklarda pişirilmesiyle üretilen bir yapı malzemesidir. Tuğlalar genellikle 20-22 cm uzunluğunda, 9-11 cm genişliğinde ve 5-7,5 cm yüksekliğinde standart boyutlara sahiptir.
Tuğlanın temel özellikleri arasında sertlik, şekil değiştirmezlik, kimyasal etkilere dayanıklılık ve ses izolasyonu sağlama gibi özellikler bulunur. Tuğla aynı zamanda ekonomik bir seçenektir ve uzun bir tarih boyunca kullanılmıştır.
Tuğla Çeşitleri Nelerdir?
Yapım tekniklerine ve kullanım alanlarına göre yaygın olarak kullanılan tuğla çeşitlerinden bazıları şunlardır:
- Yatay Delikli Tuğla: Genellikle dış duvar örme işlerinde kullanılan bu tuğlalar taşıyıcı özellik göstermez. İç duvarlarda da tercih edilebilirler ve "makine tuğlası" olarak da bilinirler.
- Düşey Delikli Tuğla: Bu tuğlalar, taşıyıcı (HD) ve taşıyıcı olmayan (LD) olmak üzere iki türe ayrılır. Yığma yapılar ve dış duvar imalatlarında kullanılır.
- İzo Tuğla: İyi bir ses ve ısı yalıtımı sağlar, birbirine daha iyi ketlenme özelliği ile ısı köprüsü oluşumunu önler. Ayrıca basınç dayanımı da yüksektir.
- Baca Tuğlası: Bacaların inşasında kullanılan, yüksek ısıya dayanıklı bu tuğlalar, is ve dumanın sızmamasını sağlar.
- Klinker Tuğla: Dış cephelerde kullanılan ve dekoratif amaçlı tercih edilen bu tuğlalar, farklı renk ve ebatlarda bulunur. Bahçe düzenlemeleri ve yürüyüş yollarında da kullanılabilir.
- Mühendislik Tuğlaları: Yüksek sıcaklıklarda üretilen bu tuğlalar, mükemmel yük taşıma kapasitesi ve kimyasal dirence sahiptir.
- Beton Tuğlalar: Genellikle cephelerde ve çitlerde kullanılan, farklı renklerde üretilebilen bu tuğlalar estetik bir görünüm sunar.
- Cam Tuğlalar: Işık geçirme özellikleri ile iç ve dış duvarlarda dekoratif amaçlar için kullanılır.
Bu tuğla çeşitlerinin her biri, belirli inşaat ihtiyaçlarına göre tercih edilir ve çeşitli avantajlar sağlar. Örneğin, izo tuğlalar enerji tasarrufu sağlarken, klinker tuğlalar estetik değer katar ve mühendislik tuğlaları yüksek dayanıklılık sunar.
Tuğla Nasıl (Neyden) Yapılır?
Temel malzeme olarak kil kullanılarak, su ve çeşitli katkı maddeleri eklenerek başlar. Bu karışım yoğrulduktan sonra istenen forma sokulur ve kurutulur. Tuğlalar, genellikle 600-800°C sıcaklıklarında pişirilir, bu işlem sırasında tuğlanın sert ve dayanıklı bir yapı kazanması sağlanır.
Modern tuğla üretiminde kullanılan teknikler arasında yarı kuru kalıplama ve plastik kalıplama yöntemleri bulunur. Plastik kalıplama daha yaygındır ve bu yöntemde, kil öncelikle ince bir kıvama getirilip, ardından kalıplara dökülür. Kalıplama sonrası tuğlalar belirli bir nem oranında kurutulur ve ardından pişirilir.
Tuğla yapımında ayrıca çeşitli boyalar ve kimyasal bileşikler de kullanılabilir. Örneğin, silikat tuğlalar genellikle yüksek oranda kum içerir ve bu tuğlalar beyaz renkte olup, yüksek ısıda pişirildikten sonra kullanıma hazır hale gelir.
Tuğla Nasıl Örülür?
İşe başlamadan önce, doğru malzemelerin hazırlanması ve işlem planının net bir şekilde yapılması önemlidir. İlk olarak, duvarın altına yatay olarak tesviye edilecek kalınlıkta harç serilmelidir. Duvarın yatay ve düşey olarak düzgün olması için şakül ve terazi ipi kullanılmalı, ayrıca tuğlalar arasındaki derzlerin eşit olmasına özen gösterilmelidir.
Tuğla duvar örülürken harcın kıvamına dikkat edilmeli, gereğinden fazla sulu veya kuru olmamalıdır. Harcın, spatula veya kürekle alındığında kolayca yayılabilen, ancak damlamayan bir konsistansı olması idealdir. Özel katkı maddeleri, üreticinin önerdiği şekilde harca eklenmelidir.
Tuğlaların üst üste düzgün bir şekilde yerleştirilmesi ve aralarında herhangi bir dengesizlik olmaması için dikkatli olunmalıdır. Her 1,5 metrede bir duvar örme işlemine ara verilerek, bu süre içinde duvarın kuruması beklenmelidir. Bu aralıklar, duvarın daha sağlam inşa edilmesini sağlar. Ayrıca, tuğla duvarlar şaşırtmalı örgü tekniği ile örülmeli, bu da duvarın daha sağlam olmasını sağlar.
