ODTÜ Kuzey Kıbrıs Yerleşkesi Eğitim ve Laboratuvar Blokları
-
Bütüner Mimarlık
-
2004
Eğitim ve Laboratuvar Blokları, ODTÜ Kuzey Kıbrıs Yerleşkesi içinde yer almaktadır. Kampüs master planında akademik bloklar, ana bir yaya dolaşım aksı (alle) boyunca bir ızgara oluşturacak şekilde yerleştirilmiş; Eğitim ve Laboratuvar Blokları arazisi bunun belli bir kesitini kapsayacak şekilde planlanmıştır. Projede, alle’yi Kıbrıs bağlamında sürekli bir kentsel mekan şeklinde tanımlayan ve ızgara plan örgüsünü, iki yönde manzaraya ve eğime göre yönlenmelerle yeniden yorumlayan, her birisi kendi içinde farklılaşan dört adet blok önerilmiştir.
Bloklar, avluları manzaraya doğru açılacak şekilde, U şemada tasarlanmıştır. Ayrıca, yapıların yerleştiği alanların iki yöne eğimli doğal zeminleri dikkate alınarak, yapı kolları farklı açılarda yönlendirilmiş ve kademelendirilmiştir. Araziye uyumlu yapılaşma, hem dış hem de yapı içlerinde, dinamik kesitlerle farklılaşan bir mekan kalitesi sunar. Bu proje özelinde çevre ve topografya ilişkileri gözetilerek geliştirilen ve “yönlendirilmiş ızgara dokular” olarak tariflenebilecek plan şeması, Akdeniz iklimine uygun gölge dış alanlar- yollar, geçitler, avlular, meydanlar- oluşturulmasını sağlamıştır.
Blokların alle üzerindeki kenarları, kamusal mekanın sürekliliğini kitlesel olarak ve malzeme kullanımları ile vurgularken, farklı yönlenmelerle açık ve kapalı perspektifler tanımlar. Bu cephelerde, giriş, ana merdiven, kantin, idari ofis, fakülte ve bölüm holü gibi sosyal işlevler yerleştirilmiştir. Alle kenarlarına dik olarak iki paralel kanatta derslikler ve öğretim üyeleri odaları yer alır; bu kanatlar avluları tanımlar. Öğretim üyesi ofislerini içeren kanat, zemin seviyesinde, ayrı girişleri olacak şekilde diğer iki koldan koparılmıştır; üst katlarda ise köprülerle bağlanmıştır. Böylece hem, ofisler özelleştirilmiş, hem de iç avlulara alle tarafından kısmen gizli açık geçitler verilmiştir.
Traverten kaplı ofis kolları malzeme olarak andezit kaplı diğer iki kanattan ayrıştırılmıştır. Yapı saçakları ve döşemeleri bütün bloklarda beyaz betondur. Serbest duvarlarda ve yapıların oturduğu kademelerde ise brüt beton kullanılmıştır. Yapıların tüm açıklıkları için tasarlanan güneş kırıcı sistemler fonksiyonel özelliklerinin yanında mimari ve cephe dilinin önemli unsurları olmuşlardır. Özellikle derslik bloğunda doğal hava akımını sağlayacak hava bacaları tasarlanmış, mekanik havalandırma ve soğutma ihtiyacını en aza indirilebilmek hedeflenmiştir.