Dünya genelindeki yangınlar, her geçen sene artan bir frekansta ve yoğunlukta meydana gelmeye devam ediyor. Bulunduğu alana verdiği zararın yanı sıra, çevresindeki alanları da tehdit eder hâle gelen yangınlar, iklim değişikliği ile doğrudan ilişkilendiriliyor.  

Ormanları küresel çapta izleyen Global Forest Watch'un yaptığı analize göre geçtiğimiz yirmi senelik süreçte, Türkiye, 678 hektarlık ağaç örtüsünü yangınlar nedeniyle kaybetti. Bu da, yaklaşık olarak 954 futbol sahası büyüklüğünde bir alana tekabül etmekle beraber, Türkiye'nin genel ağaç örtüsündeki %6.7'lik bir azalmaya eşdeğerdir. 

Nereden Çıkıyor Bu Yangınlar? 

Fosil yakıt tüketimi, ormansızlaşma, kontrolsüz atıklar, sera gazı gibi etkenler sonucu artan sıcaklar, iklim krizinin ana nedenini ve sonucunu oluşturur.  İklim krizinin sıcaklıkları artırması, dünya genelinde çıkan yangınların daha sık ve şiddetli gerçekleşmesine neden olur. 

Bununla birlikte, iklim krizi ile ilişkilendirilen yangınlar, akla ilk olarak orman yangınlarını getirse de, kentte çıkan yangınlar da iklim krizi ile ilişkilendirilebilir. Şehirlerde iklim krizi nedeniyle yaşanan sıcaklık artışları, sıcak hava dalgalarının artmasına neden olur. Artan sıcak hava dalgaları, elektrik hatlarının aşırı ısınmasına sebebiyet verirken, insan merkezli çıkan yangınların da daha hızlı yayılmasına neden olur. 

Yangınlar, genellikle yaz ayları gibi kurak dönemlerde meydana gelir. İklim değişikliğinin olumsuz yönde etkilediği su kaynakları ve kuraklık nedeniyle, çıkan yangınların söndürülmesi konusunda da zorlanılabilir. Ayrıca, hâkim rüzgarın hızı ve yönü de iklim krizi tarafından etkilendiği için, çıkan yangınların daha hızlı yayılmasına ve daha büyük alanları etkilemesine yol açabilir. Yangınlar, insanlar üzerinde de ciddi etkilere neden olarak evlerin, mülklerin ve tarım alanlarının yangın tarafından tahrip edilmesi, pek çok insanın yerinden edilmesine ve ekonomik kayıplara yol açmaktadır.

Çözüm Önerileri 

Hem doğayı, hem yapılı çevreyi negatif yönde etkileyen yangınları azaltmak hangi yollarla mümkün olabilir? 

Karbon emisyonunu azaltmak: Atmosfere salınan karbon miktarının büyük bir çoğunluğundan sorumlu olan fosil yakıt tüketiminde, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek karbon emisyonun da azalmasına yardımcı olur.  

Ormanların ve var olan ekosistemin korunması: Var olan ormanların korunması ve ağaçlandırma projelerinin planlanması, havada daha fazla karbonun tutulmasını sağlayacağı için iklim krizini olumlu yönde etkiler ve dolaylı olarak yangın riskini azaltır. 

Yangın yönetimi stratejileri: Bunlarla birlikte, yangın, artık çağımızın gerçekliklerinden bir tanesi. Bu ndedenle, çıkan yangınların erken tespiti, hızlı müdahalesi ve yangın henüz çıkmadan riski azaltacak stratejileri geliştirmek, yangınların kontrol altına alınmasını kolaylaştırır.

Toplumun eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi: Olası yangına ve yaratacağı tehlikelere karşı, toplumun tamamını eğitmek, insanların da bu süreçte daha güvenli önlemler almasına yardımcı olur. 

Sonuç olara, iklim krizi ve yangınlar, doğal çevreyi gün geçtikçe daha fazla etkileyen tehditler hâline geliyor. Bu iki sorun, birbiri ile ilişkili olmakla birlikte çözüm için daha fazla eyleme ihtiyaç duyar. İklim krizi ile verilen mücadele, çıkan yangınların sıklaşmasını ya da şiddetini artırmasını engelleyebilir. Bu mücadele, küresel bir çaba gerektirmekle beraber, daha yaşanabilir bir gelecek için her bireyin kişisel sorumluluğunu alması da önemli görünmektedir. 

__________________